• วินทร์ เลียววาริณ
    2 วันที่ผ่านมา

    ในโพสต์เรื่องท่านรัฐมนตรีรักชาติเมื่อวานนี้ มีตัวละครพระรูปหนึ่งชื่อ หลวงพ่อกวน

    บางคนอาจคิดทันทีว่า ย่อมาจากกวนตีน หรือกวนโอ๊ย

    ความจริงยังมีอีกกวนหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับหลักธรรมอย่างลึกซึ้ง

    กวนคำนี้ไม่ใช่ภาษาไทย แต่เป็นจีน เขียนอย่างนี้ 觀

    เคยสังเกตไหมว่า พระพุทธรูปที่เราเห็นแทบทั้งหมดอยู่ในปางสมาธิ และมองแบบหรี่ตา

    ทำไมหรี่ตา?

    หรี่ตามองก็คือมองแบบนกกระสา

    การมองแบบนี้ในภาษาจีนเรียกว่า 觀 (ออกเสียงว่ากวน) แปลว่าการมอง (หากสังเกตดูรูปคำนี้ จะเห็นว่ามีนัยน์ตาอยู่)

    นักปรัชญาอังกฤษ อลัน วัตต์ส ชี้ว่า ระบบความคิดของคนทำงานโดยเรียงลำดับ เราคิดได้ทีละความคิด เรียงกันไปเป็นเส้นตรงตามลำดับ (linear) ไม่ว่าจะมีความคิดสับสนยังไง ก็คิดได้ทีละความคิด

    การคิดจึงช้ากว่าการมอง เพราะขณะที่ความคิดเดินไปทีละเรื่อง ‘กวน’ กลับสามารถมองรวบยอดทั้งหมดได้ทีเดียว

    การมองแบบ ‘กวน’ ไม่ใช่มองแบบเพ่งหรือจ้อง แต่เป็นการมองแบบเฝ้าสังเกตเงียบ ๆ คล้ายนกกระสามองดูปลาในน้ำ มันมองอย่างไม่จดจ่อ แต่มองอย่างระวังและมีสติกำกับ เมื่อปลาขยับ นกกระสาก็ฉกปลากินอย่างฉับไว

    ท่วงท่าของนกกระสาจึงปรากฏอยู่ในภาพเขียนของจีนและญี่ปุ่นจำนวนมาก

    กวน 觀 = quiet observation (สังเกตเงียบ ๆ)

    และโยงกับวิปัสสนา

    คำว่า วิปัสสนา ในบาลีแปลว่าการเห็นแจ้ง (insight) มาจาก วิ = แจ่มแจ้ง + ปัสสนา = เห็น

    ‘วิปัสสนา’ ในภาษาจีนใช้คำว่า 觀 (กวน)

    ‘การมอง’ คือหัวใจของแนวคิดด้านพุทธ ทางอินเดียและจีนถือว่าเป็นจุดสำคัญของจิต และเป็นทัศนคติอย่างหนึ่งต่อชีวิต

    นั่งท่าดอกบัว สมาธิ ร่างปักกับแผ่นดิน แล้วหายใจ ไม่ต้องหลับตา แค่หรี่ตามองพื้น เพราะเรายังต้องการสัมผัสโลกที่เป็นจริง สัมผัสโลกผ่านการมอง การได้ยิน การสัมผัส ไม่ได้ตัดทิ้ง แต่ปล่อยให้โลกทั้งใบมาหาเราเอง โดยไม่ต้องทำอะไรกับมัน

    พูดง่าย ๆ คือปล่อยจิตให้อยู่ของมัน อย่าไปยุ่งกับมัน

    การทำสมาธิจึงเป็นเรื่องสำคัญ คือมองโลกอย่างเข้าใจและตามทัน

    และกวนจึงเป็นเรื่องสำคัญด้วยประการฉะนี้

    วินทร์ เลียววาริณ
    31-5-25

    ...............

    เรื่องนี้อ่านรายละเอียดได้ใน ตัวสุขอยู่ในหัวใจ

    260 บาท 49 บทความ เรื่องละ 5.3 บาท หนังสือหมดเมื่อไร จะไม่ตีพิมพ์ใหม่แล้ว

    เล่มเดี่ยว https://s.shopee.co.th/7fNfoZYQzr 

    คู่กับมังกรเซน + ของแถม https://s.shopee.co.th/7ph60vVYai 

    0
    • 0 แชร์
    • 23

บทความล่าสุด