เมื่อวานนี้คุยเรื่องนักร้องสาว เติ้งลี่จวิน ทำให้นึกถึงนักร้องสาวอีกคนที่จากโลกไปเร็วเหมือนกัน และเป็นนักร้องที่ผ่านไปห้าสิบปีแล้ว เรายังฟังเพลงของเธอได้ไม่เบื่อ

คาเรน คาร์เพนเตอร์

หนึ่งในสองพี่น้องวง The Carpenters โด่งดังมากในยุค 1970

คาเรน คาร์เพนเตอร์ เป็นมือกลอง แต่วันหนึ่งถูกจับมาร้องเพลง

เสียงใสแจ๋วเหมือนน้ำในธารที่ไหลจากยอดภูเขา ทำให้เธอกลายเป็นสายลมใหม่ที่พัดไปทั่วโลก

ตอนนั้นผมยังเป็นวัยรุ่น เพิ่งเข้ากรุงเทพฯฯ ได้ยินเสียงเพลงของเธอกังวานไปทั้งเมือง

Rainy Days and Mondays
Superstar
Top of the World
Yesterday Once More
Only Yesterday

ท่อนหนึ่งของเนื้อเพลงของ Yesterday Once More (วันวานอีกครา) มีว่า

When I was young, I'd listen to the radio
Waitin' for my favorite songs
When they played, I'd sing along
It made me smile

น่าเสียดายที่เธอตายไปตอนอายุแค่ 32

เป็นดาวตกที่ส่องประกายสว่างจ้า แต่หายไปเร็ว

ผมมาฟังเพลงของ คาเรน คาร์เพนเตอร์ อีกทีตอนเป็นผู้ใหญ่ พบว่าเพลงไพเราะมาก และร้องดี

จึงแอบฟังคนเดียวตอนไม่มีใครอยู่ กลัวคนเขารู้อายุ!

Those were such happy times
And not so long ago
How I wondered where they'd gone
But they're back again
Just like a long-lost friend
All the songs I loved so well

ใช่ อดีตบางท่อนนั้นสวยงาม และเป็นที่ยึดเหนี่ยวของเรายามเราเหงา เศร้า และโดดเดี่ยว

และการระลึกถึงช่วงยามแห่งวันวานทำให้เรายิ้มได้

วินทร์ เลียววาริณ
15 ธันวาคม 2568

ช่วงนี้ใกล้ปีใหม่แล้ว ถ้าเป็นเมืองไทยเมื่อ 40-50 ปีก่อน ชาวบ้านชาวเมืองมีธรรมเนียมส่ง ส.ค.ส. ให้กัน มีแบบให้เลือกมากมาย

เมื่อผมเป็นเด็ก ในห้วงยามใกล้ปีใหม่ ผมชอบเดินไปดูแผงบัตร ส.ค.ส. ที่ร้านหนังสือแพร่วิทยา หาดใหญ่ เป็นช่วงที่ทางร้านวางบัตร ส.ค.ส. จำนวนมาก รูปไร่นา ควาย เด็กเป่าขลุ่ย ชาวประมง รูปธรรมชาติต่างๆ อาทิตย์ขึ้น อาทิตย์ตก รูปซานตาคลอส ทุ่งหิมะ เลื่อน กวาง เรือสุพรรณหงส์ ฯลฯ รูปโรยกากเพชร รูปสามมิติ ไปจนถึงรูปวาดด้วยมือ หลากหลายจนไม่น่าเชื่อว่าเป็นร้านในต่างจังหวัด

ส.ค.ส.เหล่านั้นราคาตั้งแต่สองสลึงไปจนถึงหลายบาท แต่เด็กคนนี้ไม่มีปัญญาซื้อ

ผมชอบดูภาพเหล่านั้นมาก รู้สึกตื่นตาตื่นใจ และบ่อยครั้งก็จำแบบ แล้วมาวาดเองที่บ้าน

เป็นภาพความสุขของชีวิตวัยเด็กที่โลกทั้งใบกว้างเพียงถนนไม่กี่สาย

สมัยเด็กผมวาดรูป ส.ค.ส. เชยๆ แบบนี้ส่งให้เพื่อนๆ

ทุกครั้งที่นึกถึงความสุขวัยเด็ก แผงขาย ส.ค.ส. เป็นหนึ่งในภาพความทรงจำที่ปรากฏขึ้นเสมอ

เดี๋ยวนี้ไม่มีบรรยากาศนั้นอีกแล้ว อาจเพราะเราเข้าสู่ยุค digital greeting cards บัตรอวยพรที่ีพิมพ์บนกระดาษมีให้เลือกน้อยลงๆ ผมไม่เคยเห็นรูปวาดทุ่งนา เด็กเลี้ยงควายมานานแล้ว

ในยุคแห่งไอคอนใหม่ๆ ระดับโลก รูปทุ่งนา ควาย ชาวประมง อาจจะเชยไปแล้ว

รู้ว่าโลกเปลี่ยนไป แต่บางครั้งก็รู้สึกอาลัย

อายุมากขึ้น ผมส่งบัตรอวยพรกระดาษลดลงเรื่อยๆ

ผมไม่ชอบบัตรดิจิทัล ไม่ใช่เพราะปฏิเสธความเปลี่ยนแปลง แต่ไม่ชอบความสำเร็จรูปของมัน

อายุมากขึ้น ผมชอบความโบราณแบบเดิมมากขึ้น ชอบข้อความเชยๆ เช่น “ในวาระดิถีขึ้นปีใหม่ ขออาราธนาคุณพระศรีรัตนตรัย อวยพรให้คุณประสบความสุขความเจริญ...”

ตามด้วย “Merry Christmas & Happy new year.”

เชยแต่ชอบ!

นี่เป็นอาการของคนแก่ชัดๆ

เป็นอาการที่เรียกว่าโหยหาอดีต - nostalgia

รู้ว่าโลกเปลี่ยนไป แต่บางครั้งก็รู้สึกอาลัยโลกเดิม

ป.ล. รูปที่นำมาลงเป็นผลงาน ส.ค.ส. ของผมในวัยนักเรียน

วินทร์ เลียววาริณ
15 ธันวาคม 2568

จะมีนักร้องสักกี่คนที่เราสามารถฟังซ้ำแล้วซ้ำเล่านานหลายสิบปี และจะมีนักร้องสักกี่คนที่คนทั่วโลกสามารถฟังซ้ำแล้วซ้ำเล่านานหลายสิบปี

ปีนี้ครบ 30 ปีการจากไปของเติ้งลี่จวิน (鄧麗君 Teresa Teng)

นักร้องเสียงสวรรค์จากโลกไปตอนที่กำลังรุ่งสุดขีด ที่เชียงใหม่ เมืองไทยนี่เอง

ไม่ว่าเป็นคนจีนแผ่นดินไหน มุมไหนของโลก ก็ฟังเพลงของเธอ แม้แต่คนยุโรปหลายประเทศชอบฟังเพลงของเธอ คนรัสเซียก็ชอบ จนมีสแตมป์รูปเติ้งลี่จวิน

ผมจำไม่ได้แล้วว่าฟังเพลงของเติ้งลี่จวินครั้งแรกเมื่อไร น่าจะเป็นช่วงที่ไปทำงานที่สิงคโปร์ในยุค 1980

ผมฟังเพลงที่เธอร้องบ่อย เพราะไพเราะแทบทุกเพลง เสียงโซปราโนของเธออ่อนหวาน ละลายวิญญาณ ไม่ว่าเธอเปล่งเนื้อเพลงด้วยภาษาจีนหรือญี่ปุ่น หรืออังกฤษ ก็มีเสน่ห์

ผ่านไปสามสิบปี ผมก็ยังฟังเพลงของนางฟ้าคนนี้อยู่ มันกลายเป็นอมตะไปแล้ว แม้แต่ฝรั่งยังเล่นเพลงของเธอ

เติ้งลี่จวินเป็นที่รู้จักทั่วเอเชียจริงๆ ตั้งแต่ที่ไต้หวันประเทศบ้านเกิดของเธอ จีนแผ่นดินใหญ่ ฮ่องกง สิงคโปร์ ญี่ปุ่น เวียดนาม ไทย

เธอบันทึกเสียงเพลงไว้ราว 1,700 เพลง ในระยะเวลาสามสิบปี เป็นนักร้องที่ทำให้เพลงจีนฮิตจริงๆ

เพลงดังๆ เช่น จันทราแทนหัวใจฉัน (月亮代表我的心) กลายเป็น signature song เพลงหนึ่งของเธอไปแล้ว

คนญี่ปุ่นก็รักเพลงของเธอ เธอร้องทั้งเพลงจีนและเพลงญี่ปุ่น

เติ้งลี่จวินเป็นตัวอย่างของมนุษย์ที่พิสูจน์ว่าคนมุมต่างๆ ของโลกสามารถเชื่อมเข้าด้วยกันได้ เสียงเพลงของเธอพิสูจน์ว่าโลกไม่มีเส้นพรมแดนจริงๆ

หากเสียงเพลงของคนคนหนึ่งสามารถเชื่อมโลกได้ ย่อมพิสูจน์ว่าความขัดแย้งในโลกสามารถรักษาได้

หรือไม่ใช่?

วินทร์ เลียววาริณ
14-12-25