ไม่มีสิ่งดีใด ๆ ได้มาโดยไม่ต้องออกแรง ความเหนื่อย ความลำบากเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต

การเรียนหนังสือนั้นลำบาก เพราะถ้าไม่ลำบาก ก็เรียนไม่สำเร็จ ถ้าเลิกก็ไม่มีอนาคต

การนวดแป้งทำขนมปังลำบาก ปวดเมื่อย เพราะมันเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการทำขนมปัง

การไปฝึกรักษาดินแดน (ร.ด.) ที่เขาชนไก่ ก็เหนื่อยโหด แต่มันเป็นส่วนหนึ่งของการฝึกร่างกาย  เพื่อทำให้รู้รสชาติของการทำหน้าที่ป้องกันประเทศ หากวันนั้นมาถึง

ในโลกของความจริง เมื่อเด็กโตเป็นผู้ใหญ่ ไปทำงานในโลกข้างนอก จะพบว่างานมากมายมีลักษณะแบบ ‘ทรมาน ถูกบังคับ’ หากไม่ยอมรับกติกานี้ ก็ทำงานไม่สำเร็จ หรืออาจไม่เหลืองานใดในโลกให้ทำ

งานจำนวนมากต้องทำงานโต้รุ่ง ต้องทนง่วง ต้องอดทน ไม่งั้นก็ไม่ได้งาน

นานปีมาแล้ว เจมส์ คาเมรอน สร้างหนังเรื่อง Titanic นักแสดงและทีมงานต้องแช่น้ำเป็นวัน ๆ เขาจึงบังคับให้นักแสดงสวมผ้าอ้อมผู้ใหญ่ จะได้ไม่ต้องเสียเวลาเข้าห้องน้ำ มันเป็นความโหดของงานที่ไม่มีใครคาดถึงในตอนแรก แต่ก็ต้องทำ

หากเราใช้วิธีคิดว่า อะไรที่ลำบากให้เลิกเสีย เราคงต้องเลิกเกือบทุกกิจกรรมในชีวิต อีกประการ ความลำบากก็เป็นเรื่องนานาจิตตัง สมัยก่อนคนจีนโพ้นทะเลทำงานหนัก ก็ไม่บ่น เพราะรู้ว่าความลำบากทำให้เขาลืมตาอ้าปากได้

นี่เป็นเรื่องการปลูกฝังทัศนคติ

ถ้าชีวิตนี้จะไม่ทนรับความลำบากเลย ต่อไปเมื่อพ่อแม่ชราป่วยเป็นอัมพาต ต้องเช็ดตัวป้อนข้าวให้ทุกวัน ลำบากกว่าการเรียนร้อยเท่า ก็จะไม่ทำหรือ

ชีวิตเป็นส่วนผสมของหลายองค์ประกอบ ความสุขกับความทุกข์ ความดีใจกับเสียใจ ความลำบากเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เราแกร่งขึ้น และหากเราเข้าใจและยอมรับ มันก็เป็นทัศนคติที่ดีในการใช้ชีวิตไปจนตลอดชีวิต

วินทร์ เลียววาริณ
5-8-25  จาก กอดหนาม
51 บทความกำลังใจ ราคาเพียง 260 บาท = บทความละ 5 บาท  (ไม่คิดค่าส่ง)
หนังสือหมดเมื่อไร จะไม่ตีพิมพ์ใหม่แล้ว

ไม่มีสิ่งดีใด ๆ ได้มาโดยไม่ต้องออกแรง ความเหนื่อย ความลำบากเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต

การเรียนหนังสือนั้นลำบาก เพราะถ้าไม่ลำบาก ก็เรียนไม่สำเร็จ ถ้าเลิกก็ไม่มีอนาคต

การนวดแป้งทำขนมปังลำบาก ปวดเมื่อย เพราะมันเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการทำขนมปัง

การไปฝึกรักษาดินแดน (ร.ด.) ที่เขาชนไก่ ก็เหนื่อยโหด แต่มันเป็นส่วนหนึ่งของการฝึกร่างกาย  เพื่อทำให้รู้รสชาติของการทำหน้าที่ป้องกันประเทศ หากวันนั้นมาถึง

ในโลกของความจริง เมื่อเด็กโตเป็นผู้ใหญ่ ไปทำงานในโลกข้างนอก จะพบว่างานมากมายมีลักษณะแบบ ‘ทรมาน ถูกบังคับ’ หากไม่ยอมรับกติกานี้ ก็ทำงานไม่สำเร็จ หรืออาจไม่เหลืองานใดในโลกให้ทำ

งานจำนวนมากต้องทำงานโต้รุ่ง ต้องทนง่วง ต้องอดทน ไม่งั้นก็ไม่ได้งาน

นานปีมาแล้ว เจมส์ คาเมรอน สร้างหนังเรื่อง Titanic นักแสดงและทีมงานต้องแช่น้ำเป็นวัน ๆ เขาจึงบังคับให้นักแสดงสวมผ้าอ้อมผู้ใหญ่ จะได้ไม่ต้องเสียเวลาเข้าห้องน้ำ มันเป็นความโหดของงานที่ไม่มีใครคาดถึงในตอนแรก แต่ก็ต้องทำ

หากเราใช้วิธีคิดว่า อะไรที่ลำบากให้เลิกเสีย เราคงต้องเลิกเกือบทุกกิจกรรมในชีวิต อีกประการ ความลำบากก็เป็นเรื่องนานาจิตตัง สมัยก่อนคนจีนโพ้นทะเลทำงานหนัก ก็ไม่บ่น เพราะรู้ว่าความลำบากทำให้เขาลืมตาอ้าปากได้

นี่เป็นเรื่องการปลูกฝังทัศนคติ

ถ้าชีวิตนี้จะไม่ทนรับความลำบากเลย ต่อไปเมื่อพ่อแม่ชราป่วยเป็นอัมพาต ต้องเช็ดตัวป้อนข้าวให้ทุกวัน ลำบากกว่าการเรียนร้อยเท่า ก็จะไม่ทำหรือ

ชีวิตเป็นส่วนผสมของหลายองค์ประกอบ ความสุขกับความทุกข์ ความดีใจกับเสียใจ ความลำบากเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เราแกร่งขึ้น และหากเราเข้าใจและยอมรับ มันก็เป็นทัศนคติที่ดีในการใช้ชีวิตไปจนตลอดชีวิต

วินทร์ เลียววาริณ
5-8-25  จาก กอดหนาม
51 บทความกำลังใจ ราคาเพียง 260 บาท = บทความละ 5 บาท  (ไม่คิดค่าส่ง)
หนังสือหมดเมื่อไร จะไม่ตีพิมพ์ใหม่แล้ว

บางคนสงสัยว่าทำไมไม่ใช้ชื่อ เป่ย หนาน ตง ซี ที่ตั้งไว้ตอนแรก และการเรียงชื่อ เป่ย หนาน ตง ซี ก็ผิดหลักภาษาจีน ที่ถูกคือ ตง ซี หนาน เป่ย

วันนี้จะอธิบายให้ฟัง

จุดนี้ทำไม่ได้เพราะเรื่องที่เขียนจริงต่างจากโครงเรื่องที่อำไว้

ประการแรก มันไม่ได้มีแค่ภาค เป่ย หนาน ตง ซี มันมีภาค 5 (เทียน) เพ่ิมเข้ามา

เทียนก็คือสวรรค์ คล้ายๆ ภาคสวรรค์ในเรื่อง กามนิต

ประการที่สอง ในเรื่องที่แต่งจริง เป่ย หนาน ตง ซี ไม่ได้เป็นแค่ชื่อทิศ มันยังเป็นชื่อภพและชื่อวิชาด้วย

เป่ย หนาน ตง ซี จึงเป็นแค่ working title แต่ก็ใช้เป็นชื่อภาค

.........................

มีคนถามอีกเช่นกันว่า มีฉากตกเหวไหม

ตอบว่ามี ต้องมีครับ ฉากตกเหวเป็นองค์ประกอบที่เป็นเอกลักษณ์ของนิยายกำลังภายใน เช่นเดียวกับโรงเตี๊ยม เสี่ยวเอ้อ เสียงหัวเราะเคี้ยกเคี้ยก ฯลฯ

แต่เหวในเรื่องนี้จะมีความเป็นไซไฟซ่อนอยู่

เล่ามากกว่านี้ไม่ได้ เดี๋ยวไม่ซื้อ เอ๊ย! เดี๋ยวเดาทางได้

ผมจะไม่เผยคอนเส็ปต์หลักของเรื่องเลย ไปเซอร์ไพรซ์ในภาค 5 (เทียน) และค่อนข้างมั่นใจว่าอ่านถึงภาค 4 แล้ว ผู้อ่านยังไม่น่าจะเดาทางได้ เพราะองค์ประกอบหักมุมมาจากข้างนอกเรื่อง

สี่ภพเดินเรื่องคล้ายหนังหลายเรื่องของโนแลน ดูรอบแรกอาจงงนิดๆ บังคับให้ดูรอบสอง

นิยายจีนกำลังภายในเรื่องนี้ ภาค 1 อ่านง่าย เหมือนนิยายกำลังภายในทั่วไป พอจบภาค 1 ก็เริ่มจะงงแล้ว เพราะมันเริ่มมีไซไฟมาเกี่ยวนิดๆ และทวีความไซไฟเพิ่มขึ้น แต่ยังอยู่ในกรอบของนิยายกำลังภายใน

แล้วเดินเรื่องต่อไปจนถึงท้ายภาค 5 ก็จะเป็นไซไฟเต็มที่

จบแล้วจึงต้องอ่านเล่ม 6 "บันทึกสี่ภพ" เล่าหลักการทางวิทยาศาสตร์ของเรื่อง (รวมทั้งเบื้องหลังการทำงาน) การออกแบบยานอวกาศ เรื่อง virtual reality มิติ รูหนอน ซูเปอร์โนวา ฯลฯ เหล่านี้จะเล่าว่าเชื่อมกับวิทยายุทธ์อย่างไร

หลังจากนั้นก็จะเข้าใจหมด

วินทร์ เลียววาริณ
4-8-25

เราเคยได้ยินเรื่องคนแก่ปีนเขา คนตาบอดปีนเขา คนพิการปีนเขา เหล่านี้เป็นข่าวแปลก แต่ไม่ประหลาด โลกมีคนนานาชนิดปีนเขา

แต่ปลาปีนเขาน่าจะเป็นข่าวประหลาดแน่ ๆ !

ปลาปีนเขาไม่ใช่สำนวนเปรียบเทียบ มีความหมายตรงตามคำ นั่นคือเป็นปลาปีนเขาจริง ๆ

มันเป็นปลาสายพันธุ์ Goby ลำตัวยาวราวเจ็ดเซนติเมตร ไม่มีขา ไม่มีมือ แต่มีนิสัยชอบปีนเขา! (Goby มีกว่าสองพันสายพันธุ์ สปีชีส์ที่ปีนเขาคือ Sicyopterus stimpsoni หรือ rock-climbing goby สามารถปีนเขาสูงถึงร้อยเมตร)

เมื่อพูดถึง ‘เขา’ ก็ไม่ได้หมายถึงเนินดินเตี้ย ๆ ที่ไหน แต่เป็นภูผาสูงชันที่มีสายน้ำตกแรงสาดเทลงมาครืนครั่นชั่วนาตาปี อย่าว่าแต่ปลาเลย ต่อให้เป็นนักปีนเขาอาชีพที่มีเครื่องมือครบครันก็ปีนผาน้ำตกนี้ด้วยความยากลำบาก

Goby เป็นปลาที่ใช้ชีวิตอยู่ทั้งในน้ำจืดและน้ำเค็ม ในฤดูสืบพันธุ์ของทุกปี จะเห็นฝูงปลา Goby จำนวนมากเกาะบนหน้าผาน้ำตกยึดตัวเองกลางสายน้ำแรงที่สาดซัดใส่ตัวตลอดเวลา พวกมันเริ่มปีนเขาจากแอ่งน้ำตกเบื้องล่าง ค่อย ๆ ไต่ขึ้นไปข้างบนทีละนิ้ว ทีละคืบ โดยใช้ปาก ครีบ และหางช่วยไต่ ระยะทางจากธารข้างล่างถึงยอดผา เช่น ผาน้ำตกที่เกาะฮาวาย เทียบกับขนาดตัวของปลา Goby แล้ว ก็ประหนึ่งมนุษย์ไต่เขาเอเวอเรสต์!

ทุกปีปลาเหล่านี้เดินทางมาจากมหาสมุทรถึงปากน้ำ ในบางสายพันธุ์ ก่อนหน้าที่จะปีนเขา ร่างกายของปลาจะเปลี่ยนสภาพให้เหมาะกับการปีนป่าย มันจะเกาะบนก้อนหินนิ่ง ๆ นานราวสามสิบหกชั่วโมง ในช่วงนี้ตัวปลาจะเปลี่ยนแปลง ปากจะเลื่อนตำแหน่งจากหัวลงไปที่ลำตัว และปากขยายขนาดให้สามารถดูดและเกาะได้ดีขึ้น

แล้วมันก็เดินหน้า! เคลื่อนตัวโดยใช้ปากกับครีบยึดผาเหมือนตีนตุ๊กแก ครีบของมันมีลักษณะเป็นจานดูด วิวัฒนาการมาเพื่อทำหน้าที่เกาะและปีนเขา บางพันธุ์ก็ใช้หางช่วยดัน แม้จะปรับตัวให้ปีนป่ายได้ดีขึ้น กระนั้นนี่ก็เป็นการเดินทางที่อันตรายที่สุด ปลาจำนวนมากถูกน้ำซัดตกลงไปตาย แต่ที่เหลือก็ไต่ขึ้นไปไม่หยุดอย่างทรหด ปลาตัวแล้วตัวเล่าที่อ่อนแรงถูกสายน้ำตกซัดร่วงลงไป ที่ยังมีชีวิตก็ไต่เขาต่อไป ประมาณว่าปลาเก้าในสิบไปไม่ถึงจุดหมายบนยอดผา

ในที่สุดปลาที่เหลือก็ไต่ถึงยอดผา พวกมันเดินทางถึงจุดหมายแล้ว! เหนือผานั้นเป็นแอ่งน้ำใหญ่ น้ำใสนิ่ง ปลาเหล่านั้นหย่อนตัวลงไปในแอ่งว่ายไปมา ที่นี่มีอาหาร แต่ไม่มีศัตรู ที่นี่คือสวรรค์ของพวกมัน ที่นี่พวกมันจะวางไข่แพร่พันธุ์

อุปสรรคใหญ่หลวงนัก แต่รางวัลคือบ้านที่ปลอดภัย

หลังการวางไข่ ไข่ที่ปฏิสนธิแล้วจะถูกสายน้ำพัดร่วงลงไปและไหลสู่มหาสมุทร เมื่อลูกปลาโตขึ้นก็หวนกลับมาที่แหล่งน้ำจืดใกล้บ้าน หลายปีหลัง เมื่อพร้อม พวกมันก็ไต่เขาสู่สวรรค์

...............................

ชีวิตคือการไต่เขา ภูผาของแต่ละคนสูงไม่เท่ากัน ชันไม่เท่ากัน บ้างเดินสบาย บ้างชันและขรุขระ บ้างมีสายน้ำแห่งอุปสรรคแรงสาดซัดตลอดทาง

เป้าหมายยิ่งอยู่สูง ก็ยิ่งกินแรงปีนป่ายขึ้นไปให้ถึง คนที่ตั้งเป้าหมายไว้สูงต้องไต่นานกว่าและเหนื่อยกว่าคนอื่น

บางคนถอดใจล้มเลิก แต่การหยุดอยู่กับที่ในหลายสถานการณ์ อาจมีอันตรายกว่าเดินหน้า เพราะหยุดคือตาย

และในเมื่อหยุดก็ตาย ทำไมไม่ลองปีนป่ายต่อไป? ลองกัดฟันลุยหน้าต่อไป ก็มีโอกาสเดินหน้าไปจนถึงแอ่งน้ำเบื้องบน

โลกเปลี่ยนไป การแข่งขันหนักหน่วงขึ้น เราอาจพบว่าเราต้องเคลื่อนที่ไปข้างหน้า เพราะต่อให้อยู่เฉย ๆ กระแสเชี่ยวกรากของความเปลี่ยนแปลงก็จะซัดเราตกลงไป

ในการปีนป่ายภูผาแห่งชีวิต ความสำเร็จถูกกำหนดด้วยความอึด ความอดทน การปรับตัว และหัวใจสู้เต็มร้อย บางครั้งบางช่วงการเดินทางอาจจะช้า ไปได้ทีละนิ้ว ทีละคืบ แต่หากไม่หยุด ก็มีโอกาสไปแตะสวรรค์

ชีวิตคือการเดินทางไกล แต่เนื่องจากเป็นระยะทางไกลและกินเวลานาน จึงเปิดโอกาสให้เราปรับตัว ปรับแต่งเครื่องมือและเพิ่มอุปกรณ์เสริมเพื่อให้เหมาะกับการเดินทาง คนที่ปรับตัวได้ดีคือคนที่มีโอกาสไปถึงจุดหมาย

อุปกรณ์เสริมของเราคือความรู้ ทักษะ การมองการณ์ไกล การคาดคะเน การวิเคราะห์ การเรียนรู้จากความผิดพลาดและไม่ซ้ำรอยมัน

โอกาสของแต่ละคนไม่เท่ากัน เด็กด้อยโอกาสจำนวนหลายร้อยล้านคนทั่วโลกไม่มีเครื่องมือพื้นฐานที่เรียกว่าการศึกษา ไม่มีเงิน แต่คนไม่น้อยก็มีความอุตสาหะดิ้นรนปีนเขาก้าวพ้นชีวิตยากจน จนถึงจุดหมาย

ที่น่าเศร้าก็คือ คนบางคนเกิดมาในสภาพแวดล้อมที่เพียบพร้อม มีเครื่องมือที่เรียกว่าการศึกษา มีอุปกรณ์เสริมมากมาย แต่กลับไม่ยอมปีนป่าย จะรอคนแบกขึ้นไปอย่างเดียว อย่างนี้ก็ต้องอายปลาปีนเขา!

ปราชญ์โบราณว่า อยากได้ผลไม้ ก็ต้องปีนต้นไม้ หรือลงมือเด็ดเอง อยากประสบความสำเร็จ ก็ต้องลงแรง อยากก้าวพ้นความลำบาก ก็ต้องยอมลำบากก่อน

ไม่มีอะไรดี ๆ ที่ได้มาง่าย ๆ อย่าคาดหวังให้ใครแบกเราขึ้นเขา ปีนขึ้นสู่แอ่งน้ำแห่งสวรรค์ด้วยตนเองแน่นอนกว่า

วินทร์ เลียววาริณ
4 สิงหาคม 2568

....................

จากหนังสือ ชีวิตเป็นเรื่องชั่วคราว 
31 บทความกำลังใจ ราคาเพียง 190 บาท = บทความละ 6.1 บาท (ไม่คิดค่าส่ง)
หนังสือหมดเมื่อไร จะไม่ตีพิมพ์ใหม่แล้ว