คนไทยจำนวนมากกลัวอำนาจของเจ้ากรรมนายเวร เชื่อว่าเจ้ากรรมนายเวรเป็นอำนาจลึกลับที่ทำให้คนคนหนึ่งเคราะห์ร้าย

ความคิดเรื่องเจ้ากรรมนายเวร อาจจะเกิดขึ้นเพื่อขู่หรือปรามการทำชั่ว โดยหลักว่าเจ้ากรรมนายเวรคือผู้เคยมีเวรมีกรรมกับเราในชาติก่อน และส่งผลข้ามชาติมาถึงเราในชาตินี้ได้ ทำให้เราไม่กล้าทำชั่ว เมื่อทำบุญ ก็อุทิศส่วนบุญไปให้เจ้ากรรมนายเวรทั้งหลาย แต่มันกลายเป็นความกลัวผลของกรรมเก่า

คนไทยใช้คำ ‘เทวดา’ คู่กับ ‘เจ้ากรรมนายเวร’

เทวดามีฤทธิ์บวก บันดาลสิ่งดี ๆ เจ้ากรรมนายเวรมีฤทธิ์ลบ บันดาลเคราะห์ร้าย

เรามีความเชื่อสะสมต่อเนื่องมาว่า ทุกเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ไม่ว่าดีหรือไม่ดี เป็นผลจากกรรมที่ได้ทำไว้ในชาติก่อน หรือ ‘กรรมเก่า’

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต) เขียนในหนังสือ เชื่อกรรม รู้กรรม แก้กรรม ว่า เราใช้คำว่ากรรมในความหมายที่คลาดเคลื่อนมาตลอด กลายเป็นปรัชญาการดำเนินชีวิตแบบ “แล้วแต่บุญแต่กรรม”

มันเริ่มที่เราใช้คำในความหมายเพี้ยน

เราใช้คำว่า บุญและกรรมคู่กัน เป็นขั้วตรงข้ามกัน

บุญเป็นเรื่องดี กรรมเป็นเรื่องร้าย

นี่เป็นการใช้คำที่ผิดความหมายอย่างมโหฬาร

ความจริงแล้ว กรรม แปลว่า การกระทำ มันเป็นคำกลาง ๆ ไม่บ่งว่าดีหรือเลว ดีก็ได้ ชั่วก็ได้

เมื่อใช้ผิด ก็เขวกันไปตลอด

กรรมเป็นการกระทำ เป็นเหตุ (cause) ส่วนผลของกรรมเรียกว่าผล (effect) ทางพุทธเรียกว่า วิบาก

กรรมจึงไม่ใช่ผล

‘กรรมเก่า’ อย่างที่คนจำนวนมากเข้าใจกันก็ไม่ใช่ผล

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต) พูดถึงเรื่องนี้ว่า “จะลองยกข้อความในพระสูตรหนึ่ง ชื่อว่า วาเสฏฐสูตร มาพูดสักนิดหนึ่ง ในพระสูตรนั้นพระพุทธเจ้าตรัสว่า บุคคลเป็นชาวนาก็เพราะกรรม เป็นโจรก็เพราะกรรม เป็นพราหมณ์ก็เพราะกรรม เป็นกษัตริย์ก็เพราะกรรม เป็นปุโรหิตก็เพราะกรรม ฯลฯ เป็นโน่นเป็นนี่ก็เพราะกรรม”

พระสูตรนี้ไม่ได้หมายถึงว่าชาติก่อนทำกรรมอะไร ทำให้ชาตินี้ต้องเกิดเป็นชาวนา หรือชาติก่อนทำดีอะไร ชาตินี้จึงมาเกิดเป็นกษัตริย์

“ในพระสูตร คำว่าเป็นชาวนาเพราะกรรม เป็นต้นนี้ พระพุทธเจ้าตรัสไว้เองเลยว่า นายคนนี้ เขาดำนา หว่านข้าว ไถนา เขาก็เป็นชาวนา การที่เขาทำนานั่นเอง ก็ทำให้เขาเป็นชาวนา คือเป็นไปตามการกระทำ อันได้แก่อาชีพการงานของเขา อีกคนหนึ่งเป็นที่ปรึกษาของพระเจ้าแผ่นดิน เขาก็เป็นปุโรหิตตามอาชีพการงานของเขา ส่วนนายคนนี้ไปลักของเขา ไปปล้นเขาก็กลายเป็นโจร”

นอกจากทางกายภาพแล้ว พระพุทธองค์ยังทรงสอนให้มองถึงจิตใจด้วย ดังพุทธพจน์ที่ว่า “เจตนาหํ ภิกฺขเว กมฺมํ วทามิ” (ภิกษุทั้งหลาย เรากล่าวเจตนาว่าเป็นกรรม)

หมายถึงเจตนาคือตัวความคิด คือเจตจำนง และมันก็คือกรรม

พูดง่าย ๆ ก็คือ หากมองที่เปลือกนอก กรรมก็คืออาชีพ การทำงาน การดำเนินชีวิต หากมองลึกเข้าไปถึงจิตใจ กรรมก็คือเจตนา

ความเชื่อเรื่องกรรมเก่าแบบนี้มาจากไหน?

ความเชื่อเรื่องกรรมเก่าเป็นแนวคิดของสามลัทธิเดียรถีย์ ที่พระพุทธเจ้าทรงเรียกว่า ติตถายตนะ 3

ลัทธิที่ 1 บุพเพกตวาท สอนว่าคนเราจะสุขจะทุกข์ล้วนเป็นเพราะกรรมที่ทำไว้แต่ชาติก่อน

ลัทธิที่ 2 อิศวรนิรมิตวาท สอนว่าคนเราจะสุขจะทุกข์ล้วนเป็นเพราะเทพบันดาลให้

ลัทธิที่ 3 อเหตุวาท สอนว่าคนเราจะสุขจะทุกข์ล้วนเป็นเรื่องบังเอิญ แล้วแต่โชคชะตา ไม่มีเหตุปัจจัย

พระพุทธเจ้าทรงปฏิเสธสามลัทธินี้ เพราะมันทำให้คนไม่มีฉันทะ ไม่มีความเพียร ไม่คิดจะทำอะไร เพราะเชื่อว่าทำอะไรไม่ได้ เนื่องจากทุกอย่างถูกควบคุมจากกรรมเก่า เทพ และปัจจัยที่เราคุมไม่ได้

กรรมเก่าและการแก้กรรมที่เกริ่นมาในตอนต้นจึงไม่ใช่พุทธศาสนาโดยสิ้นเชิง

มันเป็นแค่ศาสนาผี

พระไพศาล วิสาโล กล่าวว่า “ผู้ใดก็ตามที่บอกว่าตนสามารถหยั่งรู้ได้ว่าที่ใครเป็นอย่างนี้ ๆ เพราะทำกรรมอย่างนั้น ๆ ในชาติที่แล้ว จึงสมควรที่จะถูกตั้งข้อสงสัยไว้ก่อนว่ารู้จริงแน่หรือ ยิ่งถ้าบอกว่ารู้วิธี ‘แก้กรรม’ ด้วยแล้ว ก็แสดงว่าเขากำลังสอนลัทธินอกพุทธศาสนา เพราะกรรมในอดีตนั้น ไม่มีใครสามารถแก้ได้ มีแต่บรรเทาผลกรรมด้วยการทำกรรมดีในปัจจุบัน หรือนำผลกรรมนั้นมาใช้ให้เป็นประโยชน์ในทางธรรม คือเป็นเครื่องเตือนใจให้ทำความดี ตั้งอยู่ในความไม่ประมาท”

วินทร์ เลียววาริณ
26-8-25

บางท่อนจาก หลับถึงชาติหน้า รวมบทความต้านโหราศาสตร์และไสยศาสตร์
28 บทความ ราคา 220 = บทความละ 7.8 บาท (ไม่คิดค่าส่ง)
220 บาทนี้จะทำให้คุณประหยัดค่างมงายไปตลอดชีวิต
หนังสือหมดเมื่อไร จะไม่ตีพิมพ์ใหม่แล้ว

ลินดาชอบกินของจุกจิกตอนดูทีวี สุรางค์ตักน้ำตาลสามช้อน น้ำปลาสองช้อนใส่อาหารทุกชนิด สัญญาเผาบุหรี่วันละห้าซอง สมควรดื่มเหล้าทุกเย็น สมศักดิ์สูดยาดมก่อนเข้าห้องประชุม สมถวิลเตะหมาที่ปากซอยทุกวัน

เหล่านี้เป็นนิสัย เกิดจากความชอบหรือการทำต่อเนื่อง

สมควรดื่มเหล้าไม่ใช่เพราะชอบมัน แต่เนื่องจากร้านเหล้าอยู่ติดที่ทำงาน ตอนเย็นหลังงานเลิกก็แวะดื่มสักกรึ๊บเพื่อรอเวลาช่วงรถไม่ติด ไม่นานก็กลายเป็นกิจวัตรและนิสัย สมถวิลก็ไม่จำเป็นต้องเตะหมา แต่เนื่องจากมันเห่าเขาทุกวัน รำคาญนักก็เตะมันสักที หลังจากนั้นก็กลายเป็นกิจวัตรและนิสัย

คนเหล่านี้จะเปลี่ยนนิสัยติดตัวได้ไหม?

ในทศวรรษ 1950-1960 ศัลยแพทย์ชาวอเมริกัน แม็กซเวลล์ มอล์ทซ ในวัยชราสรุปความคิดจากการสังเกตของเขามานานปีว่า คนไข้ของเขาส่วนใหญ่จะปรับตัวเข้ากับการผ่าตัดได้ในราว 21 วัน เช่นยอมรับสภาพร่างกายหลังผ่าตัด ทำให้เขาคิดว่าบางทีมันอาจเป็นระยะเวลาที่มนุษย์ปรับตัว

เขาเชื่อว่า 21 วันเป็นเวลาต่ำสุดที่เราสามารถปรับเปลี่ยนนิสัยใหม่ได้

เป็นที่มาของหนังสือเรื่อง Psycho-Cybernetics (1960) สาระคือเราสามารถปรับปรุงภาพของตัวเองเพื่อให้ชีวิตประสบความสำเร็จและมีความสุขขึ้น โดยปรับเปลี่ยนนิสัยของเรา กินเวลาอย่างน้อย 21 วัน

หลังจากนั้นวลี ‘เปลี่ยนนิสัย’ ก็เชื่อมกับวลี ‘21 วัน’ กลายเป็นความเชื่อ ตอนนี้โลกจดจำได้อย่างเดียวว่า เราสามารถเปลี่ยนนิสัยได้ใน 21 วัน

เลิกบุหรี่ เลิกเหล้า เลิกกินหวาน ฯลฯ กินเวลาแค่ 21 วัน

แต่นี่ไม่ใช่ความจริง จากการทดลองกลุ่มตัวอย่างพบว่ากินเวลาไม่ต่ำกว่าสองเดือนกว่าจะเปลี่ยนนิสัยสักอย่างได้ บางคนอาจเปลี่ยนนิสัยได้ในเวลาน้อยกว่า 21 วัน บางคนอาจกินเวลาเป็นปี ๆ ที่จะเปลี่ยน บางคนอาจเปลี่ยนไม่ได้เลย

เราทุกคนไม่ใช่เทวดา เราล้วนมีนิสัยไม่ดีฝังติดตัวมานาน เราอาจพอใจอย่างนั้น แต่บางทีเราไม่มีทางเลือกนอกจากจะเปลี่ยนมันเสีย เช่น กินเหล้าทุกมื้อ สูบบุหรี่วันละห้าซอง กินหวานจัดเค็มจัด เหล่านี้ก็เป็นนิสัยที่สมควรเปลี่ยน ไม่เช่นนั้นอาจตายได้

แต่นิสัยเปลี่ยนไม่ได้ง่าย ๆ เหมือนเสื้อผ้าหรือรองเท้า ไม่ต้องกลุ้มใจหากไม่สามารถเปลี่ยนนิสัยได้ใน 21 วัน

ในหนังสือ Psycho-Cybernetics หมอมอล์ทซชี้ว่า เราต้องเห็นภาพที่ชัดเจนของตัวเองก่อนตั้งเป้าหมายที่จะไป ไม่เช่นนั้นอาจจะสะดุดและล้มเหลว

รู้จักตัวเอง รู้ว่าตัวเองต้องการอะไร รู้ว่าราคาของเป้าหมายคือการปรับปรุงตัวเอง รู้ว่าจะทำ มีความมุ่งมั่นที่จะทำให้สำเร็จ

สิ่งแรกที่เราควรคิดคือ ทำความรู้จักตัวเอง แล้วตั้งใจแน่วแน่ว่าจะเปลี่ยน

ประมาณว่าถ้าเปลี่ยนไม่ได้ ยอมตายดีกว่า เสียชาติเกิด!

ถ้ามีคนใกล้ชิดให้กำลังใจ ก็ยิ่งทำให้ง่ายขึ้น

มันไม่สำคัญว่าจะใช้เวลา 21 วันหรือ 210 วัน มันอยู่ที่ใจของเราว่าจะเปลี่ยนเป็นคนที่ดีขึ้นกว่าเดิมไหม

เลิกกินหวาน? เอาเลย

เลิกกินเค็ม ลุยเลย

เลิกบุหรี่? ทำเลย

เลิกเหล้า? ลงมือเลย

เลิกเมีย? ฝันไปเถอะ ไอ้แก่!

วินทร์ เลียววาริณ
25-8-25