• วินทร์ เลียววาริณ
    1 วันที่ผ่านมา

    ประวัติของท่านฮุ่ยเข่อนั้นไม่ปรากฏชัดเจน ตำราโบราณหลายเล่ม เช่น ชุดเกาเซิงฉวน (高僧傳) (ค.ศ. 519) และ Further Biographies of Eminent Monks / 續高僧傳) (ค.ศ. 645) เขียนว่าท่านเกิดที่เมืองอู่เหลา มณฑลเหอหนาน พ่อแม่เป็นคนที่เลื่อมใสในพุทธศาสนา คืนหนึ่งบังเกิดแสงสว่างประหลาดในบริเวณบ้าน ไม่นานแม่ของเขาตั้งครรภ์ เมื่อเขาเกิด พ่อแม่จึงตั้งชื่อเขาว่า กวง แปลว่าแสงสว่าง

    เมื่อโตขึ้นเสินกวงสนใจบทกวี ชอบท่องไปตามภูเขาและแม่น้ำและต่อมาก็บวชที่วัดหยงมู่ เมืองลั่วหยาง (ลกเอี๋ยง) ศึกษากับพระชื่อเป่าจิ้ง

    เขาเดินทางลงใต้ และไปพบพระโพธิธรรมในราวปี 528 เมื่อเขาอายุราวสี่สิบปี ศึกษากับพระโพธิธรรมที่วัดเส้าหลินหกปี (บางตำราว่าเก้าปี)

    ครั้งหนึ่งพระโพธิธรรมกับฮุ่ยเข่อไต่ขึ้นเขา พระโพธิธรรมเอ่ยถาม "เราจะไปที่ใดกัน?"

    ฮุ่ยเข่อตอบว่า "ตรงไปยังเบื้องหน้า"

    "ถ้าเจ้าตรงแน่วไปเบื้องหน้า เจ้าไม่ต้องเขยื้อนสักก้าวเดียว"

    ด้วยคำกล่าวนี้ ฮุ่ยเข่อก็บรรลุธรรม

    การไปเบื้องหน้าโดยไม่ก้าวเดินเป็นคำพูดที่ขัดแย้งในตัวมันเอง ทว่าการขัดแย้งแบบนี้ก็คือการทำลายความยึดติดของทวินิยม เมื่อพบว่าทวินิยมเป็นเพียงมายา ก็เข้าใจเซน

    หลักการบรรลุธรรมแห่งเซนของพระโพธิธรรมคือ 'การบรรลุจากภายใน' และ 'อิสระจากคำพูดและความคิด' ต่อมาก็เป็นแนวทางสอนของฮุ่ยเข่อ

    การบรรลุธรรมหรือการเข้าสู่สภาวะซาโตริสามารถเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ เฉกเช่นจุดไต้ใต้ลม อาจจุดทั้งปีทั้งชาติก็ไม่ติดไฟ ทว่าหากจุดถูกจังหวะ ณ ตำแหน่งที่เหมาะสม ก็ติดไฟได้โดยพลัน

    ตำนานเล่าว่าในบั้นปลายชีวิต ปรมาจารย์ตั๊กม้อหรือพระโพธิธรรมคิดหวนคืนสู่แผ่นดินอินเดีย เรียกศิษย์ทั้งหลายมาชุมนุมกัน นัยว่าเพื่อทดสอบว่าศิษย์คนใดสมควรรับตำแหน่งพระสังฆปริณายกต่อจากท่าน

    พระโพธิธรรมบอกศิษย์ทั้งหลายว่า "พวกเจ้าแต่ละคนจงสรุปแสดงสิ่งที่พวกเจ้ารู้เถิด"

    ศิษย์นามเต้าฝูก้าวออกมาเบื้องหน้า กล่าวว่า "วิถีทางที่แท้ (เต๋า) มิถูกครอบงำด้วยคำพูดและวลี แต่มิได้แยกออกจากคำพูดและวลี"

    พระโพธิธรรมเอ่ยว่า "เจ้าได้ 'หนัง' ของอาตมา"

    แม่ชีนามซ่งฉีก้าวออกมากล่าวว่า "เป็นเช่นการมองพระอักโษภยาพุทธเจ้าอันอลังการ เห็นเพียงคราเดียว ก็มิจำเป็นต้องเห็นอีก"

    "เจ้าได้ 'เนื้อ' ของอาตมา"

    ศิษย์นามเต้าหยูเอ่ยว่า "ธาตุทั้งสี่ล้วนว่างเปล่า ขันธ์ห้าไร้ตัวตนที่แท้จริง มิสามารถจับต้องธรรมอันใดได้"

    ปรมาจารย์โพธิธรรมผงกศีรษะ แย้มยิ้ม "เจ้าได้ 'กระดูก' ของอาตมา"

    ฮุ่ยเข่อ ศิษย์คนสุดท้าย ก้าวไปหยุดเบื้องหน้าอาจารย์ ก้มตัวโค้งคำนับอาจารย์เงียบ ๆ เม้มปาก ยืนตรงอย่างสำรวม

    พระโพธิธรรมยิ้มน้อย ๆ กล่าวว่า "เจ้าได้ 'ไขกระดูก' ของอาตมา"

    ธรรมที่แท้ย่อมมิอาจถ่ายทอดเนื้อความผ่านคำพูดหรือตัวอักษร!

    พุทธทาสภิกขุอธิบายความนัยเรื่องนี้ในหนังสือ นิทานเซ็น ว่า ผู้รู้จริงย่อมรู้ซึ้งถึงขนาดที่อยู่เหนือวิสัยของการบรรยายด้วยคำพูด เพราะ "ตัวธรรมะจริง ๆ นั้นมันพูดไม่ได้"

    พระโพธิธรรมมอบบาตร จีวร สังฆาฏิของพระพุทธองค์ที่สืบต่อกันมาให้ฮุ่ยเข่อเป็นพระสังฆปริณายกองค์ที่สองแห่งจีน เรียกขานนามว่า ต้าจู่ฮุ่ยเข่อ ต้าจู่ แปลว่า อาจารย์ใหญ่

    ตำนานว่าพระโพธิธรรมยังมอบคัมภีร์ลังกาวตารสูตร* เล่มหนึ่งให้ท่านด้วย

    ต้าจู่ฮุ่ยเข่อเดินทางต่อไปยังเย่ตู อาณาจักรเว่ย อาศัยอยู่ที่นั่นนานหลายสิบปี เผยแผ่ธรรม มีผู้เลื่อมใสและมีลูกศิษย์ติดตามมากมาย จนตกเป็นเป้าทำลายล้างจากเจ้าลัทธิอื่น ๆ บ่อยครั้งท่านต้องไปหลบบนภูเขา ต่อมาเมื่อบ้านเมืองสงบ ท่านก็ลงจากเขา กลับไปที่เย่ตู

    ครั้งหนึ่งฝ่ายตรงข้ามว่าจ้างมือสังหารไปฆ่าต้าจู่ฮุ่ยเข่อ เมื่อเผชิญหน้ากัน อาจารย์ฮุ่ยเข่อก็เทศนาธรรมจนมือสังหารกลับใจ

    ต้าจู่ฮุ่ยเข่อจารึกว่า : ยามมองอย่างผิดเพี้ยน เราเห็นไข่มุกเป็นเศษแตกไร้ค่า เมื่อตื่นรู้โดยพลัน เราเห็นมันเป็นไข่มุก ความไม่รู้กับปัญญานั้นคล้ายคลึงกันอย่างยิ่ง ไม่ต่างกัน

    อย่างไรก็ตาม พระสังฆปริณายกองค์ที่สองแห่งจีนก็หนีไม่พ้นวังวนแห่งความไม่รู้ของโลกภายนอก ตำนานเล่าว่า เมื่ออายุหนึ่งร้อยเจ็ดปี ท่านถูกสั่งประหารชีวิตจากการใส่ร้ายของเจ้าลัทธิอื่น ๆ

    สำหรับชาวเซนที่น้ำใน 'ถัง' เต็ม ความตายมิใช่เรื่องสำคัญ วิธีตายก็ไม่ใช่เรื่องสำคัญ

    เพราะเมื่อตื่นรู้แล้ว สภาวะภายนอกกายเป็นเพียงความว่างเปล่าของมายา ชีวิตก็เป็นเช่นสายลมพัดใบไม้ที่ร่วงบนพื้นให้ขยับไหว วูบเดียวแล้วก็ปลาสนาการไป

    วินทร์ เลียววาริณ
    31-8-25
    .............................

    จาก มังกรเซน และ Mini Zen (เซนฉบับการ์ตูน)
    หนังสือหมดเมื่อไร จะไม่ตีพิมพ์ใหม่แล้ว
    มังกรเซน Shopee คลิก https://shope.ee/2VUCymbmSh?share_channel_code=6 

    สั่งจากเว็บ https://www.winbookclub.com/store/detail/213/%E0%B8%8A%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88%202%20%E0%B9%81%E0%B8%96%E0%B8%A1%202 

    Mini Zen Shopee https://shopee.co.th/วินทร์-เลียววาริณ-ชุด-Mini-Zen-และ-Mini-Tao-ราคาปก-430.-พิเศษ-350.-พร้อมลายเซ็นนักเขียน-i.90206829.26404344902?xptdk=8bd1c6c6-b9a2-4870-911f-395d10a6c4af 

    1
    • 0 แชร์
    • 20

บทความล่าสุด