เคยไหมที่คุณไม่กล้าบอกเพื่อนว่า ชอบดูหนังน้ำเน่าเรื่องหนึ่งมาก ดูซ้ำหลายรอบ และมักดูตอนอยู่คนเดียว

เคยไหมที่คุณแอบออกจากห้องนอนตอนดึก เปิดตู้เย็นคว้าไอศกรีมกระปุกใหญ่มากินเงียบ ๆ และไม่บอกใคร

นี่คือพฤติกรรมที่เรียกว่า guilty pleasure

guilty pleasure เป็นสำนวน หมายถึงสิ่งที่คนอื่นเห็นว่าไม่ดี หรือไร้รสนิยม แต่เราเสพด้วยความสุข

และมักแอบทำ!

ยกตัวอย่างเช่น หนังน้ำเน่าที่ใคร ๆ บอกเป็นเสียงเดียวกันว่าแย่มาก แต่เราดูแล้วชอบ มีความสุข

ดนตรีขยะที่ไร้รสนิยม แต่เราฟังแล้วสบายใจ

หนังสือเรทเอ็กซ์บางเล่มถูกสังคมว่าไม่ดี เลวร้ายอย่างนั้นอย่างนี้ แต่เราชอบ

ดูรายการเรียลิตี ทีวี ที่ไร้สาระมาก ๆ ที่ไร้สาระโดยสิ้นเชิง แต่ดูแล้วคลายเครียด มีความสุข

เพื่อไม่ให้ใครรู้ว่ารสนิยมเราไม่เหมือนคนอื่น จึงแอบเสพงานเหล่านี้คนเดียว เวลาอยู่กับคนอื่น เราจะไม่มีวันบอกว่าเราชอบงานชิ้นนั้น ๆ

กลัวคนอื่นจะตัดสินเรา

งานที่เป็น guilty pleasure ส่วนมากเป็นเรื่องนานาจิตตัง เป็นแค่รสนิยมต่างกัน ไม่ใช่เรื่องผิดหรือถูก

ผมเองก็ชอบดูหนังบู๊แย่ ๆ ของฮอลลีวูด ยิงกันสนั่นหวั่นไหว ไม่มีสาระโดยสิ้นเชิง แต่การดูทำให้ผ่อนคลาย สมองไม่ต้องคิด เพราะมันไม่มีพล็อตหรือสาระให้ต้องคิด แค่ดูเขายิงกัน จบแล้วก็ผ่อนคลายในระดับหนึ่ง

พูดง่าย ๆ คือ guilty pleasure ก็คือการปิดสวิตช์สมองส่วนตรรกะชั่วคราว ปล่อยให้หัวใจนำทางชีวิต เพราะบางครั้งบางห้วงยาม เราไม่ต้องการเหตุผล แค่อยากทำสิ่งที่อยากทำ

ช่วงบ่ายถึงเวลาเข้างานแล้ว แต่เราหลบไปดื่มกาแฟหรือไอศกรีมสักถ้วย

ถึงคิวออกกำลังกาย ก็หลบไปกินเบอร์เกอร์สักชิ้น เอ้า! ไหน ๆ ก็กินแล้ว ตามด้วย เฟรนช์ ฟราย สักถุงก็แล้วกัน ตบท้ายด้วยน้ำดำที่เขาว่ามีน้ำตาลเยอะ กินก่อน ไปแก้ปัญหาน้ำตาลเกินทีหลัง

หรือออกกำลังกายเสร็จ ก็ฟาดไอศกรีมไปทั้งกระปุกใหญ่

ชีวิตเราทุกคนย่อมมี guilty pleasure สักอย่าง สองอย่าง หรือหลายอย่าง

เรามีเสรีภาพในการทำเรื่องส่วนตัวต่าง ๆ หากชอบก็ทำ ไม่ชอบก็ไม่ต้องทำ ไม่จำเป็นต้องเดินเส้นทางชีวิตตามใจคนอื่น ไม่ต้องให้คำตัดสินของคนอื่นอยู่เหนือชีวิตเราทุกอย่าง

ผมมีคนรู้จักหลายคนที่ชอบอ่านนิยายน้ำเน่า ซ้ำ ๆ กัน ไม่เคยมีความคิดจะหานิยายที่มีความลุ่มลึกมาอ่าน

อ่านแล้วมีความสุข ก็ตามสบาย ไม่ใช่เรื่องที่เราต้องไปตัดสินเขาหรือเธอ

แต่ระวังอย่าเพลินไปกับ guilty pleasure ที่เป็นอาหารขยะบ่อยนัก เพราะเส้นรอบเอวหนาขึ้นแล้ว แก้ไขยากจริง ๆ

ถึงตอนนี้ guilty pleasure หายไป เหลือแต่ guilty อย่างเดียว

วินทร์ เลียววาริณ
1-7-25

.................

จาก เหตุผลที่ตื่นขึ้นมาในตอนเช้า 
56 บทความกำลังใจ ราคาเพียง 200 บาท = บทความละ 3.5 บาท (ไม่คิดค่าส่ง)

หากแอลเอสดีเป็นสารกระตุ้นเพื่อสู่สวรรค์ของชาวบุปผาชนอเมริกันในยุคทศวรรษ 1960 ชาเขียวก็อาจจัดว่าเป็นสารกระตุ้นของชาวเซนมานานนับพันปี

เมื่อ เอไซ เซนจิ นำแนวคิดสายหลินฉีจากเมืองจีนไปเผยแผ่ในญี่ปุ่น เรียกว่า รินไซ เซน ตั้งวัดเซนแห่งแรกของญี่ปุ่น นอกจากเมล็ดธรรมแล้ว ท่านยังกลับมาพร้อมเมล็ดชา ท่านปลูกต้นชาที่วัดของท่านใกล้เมืองเกียวโต

ตลอดชีวิตที่เหลือศึกษาเรื่องการปลูกชาและการบ่มชาจนเชี่ยวชาญ จนสามารถเขียนตำราเกี่ยวกับชาชื่อ คิตสะ โยโจคิ (喫茶養生記) แปลว่า ดื่มชาเพื่อสุขภาพ การดื่มชาของพระเซนนั้นมีเจตนาเพื่อแก้ง่วง ไม่ให้ง่วงเหงาหาวนอนเวลาทำสมาธิ แต่ต่อมาก็ซึมซาบกลายเป็นวิถีชีวิตของญี่ปุ่นไป

อาจารย์เอไซคงคาดไม่ถึงว่า ชาเขียวกลายเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตญี่ปุ่นไปตลอดกาล นอกจากจะใช้ดื่มในชีวิตประจำวันแล้ว การดื่มชายังใช้เป็นการทำสมาธิของคนทั่วไปอย่างหนึ่ง เรียกว่า พิธีฉะโนะยุ

สถานที่ทำพิธีดื่มชาที่ดีมักเป็นกระท่อมเล็ก ๆ ที่แยกไกลออกไปจากอาคารอื่น ๆ มีสวนล้อมรอบ ต้นไม้สีเขียว เสียงน้ำไหลผ่านโขดหิน เสียงนกร้อง

ผู้เข้าพิธีดื่มชาต้องทำความสะอาดร่างกายก่อน โดยตักน้ำจากบ่อหินนอกกระท่อมด้วยกระบวยไม้ไผ่ล้างมือจนสะอาด จากนั้นก็คุกเข่า เลื่อนประตูไม้บุกระดาษออก คลานเข้าไปในกระท่อมช้า ๆ เข้าไปนั่งคุกเข่าในห้องอย่างสงบเสงี่ยม

โครงสร้างกระท่อมเป็นไม้ไม่ทาสี หลังคามุงฟางข้าว ผนังบุกระดาษโชจิ กำแพงด้านหนึ่งมักแขวนภาพวาดหรือตัวอักษร หรือจัดดอกไม้ พื้นกระท่อมปูด้วยเสื่อตาตามิ เว้นช่องกลางเป็นเตาไฟ

บรรยากาศแม้จะเคร่งขรึม แต่ผ่อนคลาย ผู้เข้าร่วมพิธีอาจสนทนากันเบา ๆ หรืออาจจะเงียบก็ได้ คนเตรียมพิธีจัดการก่อไฟ ใช้กระบวยไม้ไผ่ตักน้ำลงในกาด้วยกิริยาไม่เร่งรีบ

ผู้ชงชาทำความสะอาดกาน้ำชา ถ้วย กระบวย และเริ่มต้มน้ำ บนพื้นยังมีถ้วยชา ขนม ชาเขียวบด ผู้ชงชายื่นถาดขนมสี่ชิ้นมาให้พร้อมคำนับ ผู้เข้าพิธีคำนับตอบ และกินขนมนั้น เสร็จแล้วก็เช็ดอุปกรณ์ด้วยกระดาษขาว

ผู้ร่วมพิธียังสามารถสนทนากันได้ จนเมื่อน้ำในกาเดือดพล่าน มีไอพวยพุ่งออกมา ทุกคนจะเงียบ ผู้ชงชาใส่ชาเขียวบดในถ้วยชาดินเผา รินน้ำร้อน และกวนให้เข้ากันเป็นเนื้อเดียว เป็นชาเขียวข้น ผู้เข้าพิธียกถ้วยชาขึ้นจรดปากและดื่มอย่างไม่รีบร้อน

ประสบการณ์ในพิธีฉะโนะยุสำหรับคนที่มีวิถีชีวิตยุ่งเหยิงก็เช่นเดียวกับการนอนหลับสักงีบเพื่อให้กายใจสดชื่นขึ้น หรือดูหนังสักเรื่องเป็นการชำระคราบไคลจากวิถีชีวิตรกรุงรังของโลกภายนอก นี่มิใช่พิธีกรรมศักดิ์สิทธิ์ทางศาสนาเช่นพิธีมิสซาของชาวคาทอลิก หากเป็นการหาวิเวกธรรม

ประสบการณ์พิธีดื่มชาเขียวสำหรับคนที่ห่างไกลเซนอาจเป็นเรื่องใหม่แต่เป็นความรู้สึกประหลาด มันเป็นการทำสมาธิอย่างหนึ่ง เป็นห้วงยามสั้น ๆ ที่ผู้ร่วมพิธีใกล้ชิดกับตัวตนของตนอีกครั้ง

ตัวตนดั้งเดิม ตัวตนที่หายไป...

วินทร์ เลียววาริณ
29-6-25

................................
จาก มังกรเซน และ Mini Zen (เซนฉบับการ์ตูน)
หนังสือหมดเมื่อไร จะไม่ตีพิมพ์ใหม่แล้ว