ในการเขียนหนังสือ บ่อยครั้งนักเขียนต้องการให้เนื้อเรื่องดำเนินไปอย่างหนึ่ง แต่เมื่อเผลอหลงทางเข้ารกเข้าพง กลับพบว่าเรื่องน่าสนใจกว่าเดิม ก็สามารถพลิกเปลี่ยนเรื่องได้ เช่น แรกเริ่มตั้งใจเขียนเรื่องรักสมหวัง แต่กลายเป็นเรื่องเศร้าสลดซึ่งดีกว่ากันมาก ๆ ก็รับความบังเอิญนี้เสีย

ในการทำอาหาร บางครั้งผลที่ได้รับไม่ตรงตามที่ต้องการแต่แรก ทว่ากลับให้รสชาติที่ดีไปอีกแบบหนึ่ง อาหารจานเด็ดจำนวนมากเกิดมาจากความบังเอิญ ตั้งแต่แซนด์วิชไปจนถึงอาหารแปลก ๆ ประเภท 'คิดได้ไง' ทั้งหลาย

ในสายการแพทย์และวิทยาศาสตร์ มีการค้นพบมากมายอันเป็นประโยชน์ต่อมนุษยชาติซึ่งเกิดจากความบังเอิญ เช่น การค้นพบวัคซีนป้องกันโรค, การค้นพบว่าระบบประสาททำงานด้วยไฟฟ้า, เอกซเรย์, ยาเพนิซิลลิน, วัคซีนฝีดาษจากวัว, การพบเสียงตกค้างของ บิ๊ก แบง ฯลฯ เหล่านี้ล้วนเริ่มต้นมาจากความบังเอิญหรือลูกฟลุค

ความบังเอิญที่น่ารื่นรมย์!

ในการใช้ชีวิต อาจจะมีสักครั้งสองครั้งหรือหลายครั้งที่หลายเรื่องทำให้เกิดความบังเอิญที่น่ารื่นรมย์ เช่น การยิ้มกับคนแปลกหน้าในห้องน้ำทำให้มีโอกาสเป็นพรีเซนเตอร์โฆษณายาสีฟัน การคุยกับผู้โดยสารที่นั่งข้าง ๆ ในเครื่องบินนำไปสู่ธุรกิจใหม่ ๆ การทำงานหนักในงานชิ้นหนึ่งจนล้มป่วยต้องเข้าโรงพยาบาลทำให้พบวิธีหาเงินแบบใหม่ การขับรถเฉี่ยวกันทำให้พบคนรัก (นี่เป็นพล็อตนิยายรักมาหลายสิบปีแล้ว) ฯลฯ

โลกนี้เต็มไปด้วยของดีที่มากับความบังเอิญ แต่มันจะไม่มีวันกลายเป็นลูกฟลุคที่น่ารื่นรมย์หากไม่มีใครมองเห็น หรือไม่พร้อมเปิดรับหนทางใหม่ที่นำไปสู่นวัตกรรม 'ความบังเอิญที่น่ารื่นรมย์' ในสายตาของคนที่มองไม่เห็นอาจเป็นเพียงขยะชิ้นหนึ่งเท่านั้น

การเปิดหูเปิดตา เปิดความคิด อ่านมาก เดินทางมาก การไม่ยึดติดกับกฎเดิม ๆ ก็มีส่วนช่วยเปิดความคิดเปิดใจออกกว้าง หากฝึกฝนสายตาให้แยกแยะเพชรออกจากตม มันก็เป็นความรื่นรมย์

นักวิทยาศาสตร์สายการแพทย์ผู้ยิ่งใหญ่ หลุยส์ ปาสเตอร์ เขียนว่า "ในพื้นที่ของการสังเกต ความบังเอิญเกิดขึ้นกับความคิดที่พร้อมจะรับเท่านั้น"

เพราะถึงแสงสว่างจะสาดตรงมาหาเรา แต่หากไม่เปิดหน้าต่าง ก็ยังคงจมอยู่ในความมืดเช่นเดิม

วินทร์ เลียววาริณ
5-6-25
...........................

จาก สองปีกของความฝัน 
46 บทความกำลังใจ ราคาเพียง 170 บาท = บทความละ 3.69 บาท (ไม่คิดค่าส่ง)
หนังสือหมดเมื่อไร จะไม่ตีพิมพ์ใหม่แล้ว

ไม่ใช่เรื่องแปลกที่ในโลกเร่งรีบทุกวันนี้ จะมีโฆษณาสร้างนักเขียนแบบเร่งรีบ เป็นนักเขียนได้ในเวลาไม่กี่วัน

เรามีค่านิยมว่า ความสำเร็จมาเร็วๆ ได้ ในบางสายอาจจะใช่ แต่จากประสบการณ์ตรง ไม่น่าใช่สายนักเขียน

มีคนถามผมเสมอว่า ต้องใช้เวลาสร้างนักเขียนคนหนึ่งนานเท่าไร ปีเดียวพอไหม?

คำตอบของผมคือ 20-30 ปี

ได้ยินเช่นนี้ หลายคนไม่เชื่อ ส่วนคนที่เชื่อหลายคนก็ล้มเลิกความคิดจะเป็นนักเขียน

ผมบอกเสมอมาว่า นักเขียนมีสองแบบ นักเขียนธรรมดากับนักเขียนดี

นักเขียนธรรมดาแค่จับปากกาเขียนตัวหนังสือ ก็เป็นนักเขียนได้แล้ว

ส่วนนักเขียนดีนั้นต้องมีคุณสมบัติคิดลุ่มลึก จินตนาการกว้างไกล แต่งเรื่อง วางลำดับเรื่อง สามารถใช้ภาษาในระดับดี ไม่มีส่วนขาดส่วนเกิน เป็นศิลปินที่สร้างสรรค์งานแต่ละชิ้นอย่างประณีตจะทำอย่างนี้ได้ต้องใช้เวลาหลายสิบปี ไม่มีทางเขียนเรื่องดีได้หากไม่ฝึกฝนยาวนาน

ลำพังการฝึกใช้ภาษาให้ถึงขั้น ‘นายของภาษา’ ก็ต้องใช้เวลายี่สิบปีขึ้นไป

การฝึกฝนก็เหมือนการเปลี่ยนจากธารน้ำสายน้อยเป็นแม่น้ำสายใหญ่ ธารน้ำไม่สามารถกัดเซาะแผ่นดินได้ในทีเดียว ต้องค่อย ๆ สะสมพลัง ขยับขยายกลายเป็นลำน้ำใหญ่ขึ้น จึงมีแรงเซาะแผ่นดินโค่นภูผา รีบร้อนเกินไปก็ไร้พลังเซาะ ต้องบ่มเพาะจนสายน้ำมีพลังแรงพอ

นี่เองที่ทำให้เรื่องบางเรื่องทำเร็วไม่ได้ แม้อยากให้เร็วแค่ไหนก็ตาม

ยิ่งรีบยิ่งช้า

การฝึกเขียนก็เหมือนการออกกำลังกาย และอีกหลายกิจกรรมที่ดูเหมือนไม่สนุก เพราะเราคิดไปก่อนว่ามันไม่น่าสนุก

การติดป้ายกิจกรรม ‘สนุก’ และ ‘ไม่สนุก’ แยกชัดเจนทำให้เราเสียโอกาสทำเรื่องที่ไม่น่าจะสนุกให้สนุกได้ เพราะสนุกและไม่สนุกเป็นเรื่องนานาจิตตัง บางคนไม่สนุกกับการออกกำลังกาย บางคนกลับสนุกกับมัน ฯลฯ

ชีวิตคือการรักษาสมดุลของความชอบกับความไม่ชอบ คือการรักษาจังหวะความเร็วช้า ผ่อนหนักผ่อนเบา

ในปรัชญาการใช้ชีวิตแบบทางสายกลาง ใช้เวลาแต่พอดี ไม่เร่ง ไม่ช้า เพราะเวลาคือดัชนีวัดระยะทางของชั่วชีวิต ไม่ใช่ชีวิตในตัวมันเอง

บางทีสุภาษิตไทย ‘ช้าเป็นการนานเป็นคุณ’ กับ ‘น้ำขึ้นให้รีบตัก’ อาจไม่ได้ขัดแย้งกัน แต่เป็นคนละ ‘โหมด’ ที่ใช้ต่างเวลากัน

บางเรื่องควรเร็วหน่อย บางเรื่องควรช้าหน่อย

รักษาสมดุลของเร็ว-ช้าได้ ชีวิตก็งดงามขึ้น

วินทร์ เลียววาริณ
4-6-25
...................................

จาก เหตุผลที่ตื่นขึ้นมาในตอนเช้า 
56 บทความกำลังใจ ราคาเพียง 200 บาท = บทความละ 3.5 บาท (ไม่คิดค่าส่ง)
หนังสือหมดเมื่อไร จะไม่ตีพิมพ์ใหม่แล้ว